Rowerowa Metropolia

Metrobilet, czyli wspólny bilet na tramwaj, autobus i pociąg w metropolii, uruchomienie linii autobusowych na lotnisko w Pyrzowicach, przejęcie z dniem 1 stycznia 2019 roku organizacji transportu zbiorowego. To bez wątpienia dobre wiadomości dla nas wszystkich pokazujące też skuteczność działania GZM. Tym bardziej cieszy zamiar przyjęcia przez GZM standardów rowerowych (projektowanie, dobre praktyki, zalecane rozwiązania) z intencją, aby obowiązywały we wszystkich gminach GZM. W zakończonych w grudniu konsultacjach szczegółowych zapisów standardów rowerowych tworzonych na bazie starszych dokumentów wzięły udział gminy-członkowie GZM, organizacje społeczne i rowerowi aktywiści. Jest spora szansa, że już w najbliższych tygodniach Metropolia wyda zalecenie stosowania nowych wytycznych przy każdej inwestycji dotyczącej ruchu rowerowego. Rozwiązania nie spełniające wytycznych mogą być pomijane przy przyznawaniu dotacji na przebudowę dróg z Funduszu Solidarności, który w 2019 roku dysponuje kwotą 23 mln złotych.

Z mikołowskiego podwórka…

W ubiegłym roku Mikołów otrzymał z Funduszu Solidarności 2 mln złotych na przebudowę ul. Dzieńdziela. Przebudowa dobiega końca, powstał oczekiwany przez mieszkańców chodnik, który przerobiono na ciąg pieszo-rowerowy. Niestety tylko znakami, bo o zalecanej w takich przypadkach nawierzchni asfaltowej zapomniano, znów wygrała betonowa kostka. Szkoda, że nie pomyślano o przejściach dla pieszych i przejazdach dla rowerzystów. Aby legalnie przejechać kilkaset metrów tą ulicą trzeba 6 razy zejść z roweru i przeprowadzić go przez boczną drogę. W tym roku, po przyjęciu standardów rowerowych projekt ul. Dzieńdziela w obecnym kształcie nie miałby najmniejszych szans na uzyskanie dofinansowania z GZM.

W marcu 2018 roku „Nasza Gazeta” poruszała temat wniosku o powołanie przy burmistrzu Mikołowa społecznego zespołu ds. polityki rowerowej. Pomysł mimo szerokiego poparcia nie zyskał uznania władz Mikołowa. Szkoda. Zespół ds. polityki rowerowej na jednym spotkanku mógłby zająć się nie tylko ulicą Dzieńdziela, ale np. również budzącym kontrowersje przejazdem dla rowerzystów na ulicy Bluszcza.

W 2016 roku, w II edycji budżetu obywatelskiego z Mikołowie jednym z dwóch zwycięskich projektów był „Rowerowy Mikołów”. Przed głosowaniem projekt przeszedł pozytywną weryfikację formalną i merytoryczną, w głosowaniu 770 mieszkańców chciało powstania wiat, stojaków, stacji naprawczych i kontrapasów rowerowych. Kontrapasy nie powstaną. Zdaniem Marcina Stokłosy, naczelnika w mikołowskim Urzędzie Miasta: „… budowa kontrapasów rowerowych w ramach budżetu obywatelskiego, ze względu na wymogi formalno-prawne nie może być zrealizowana”. Do takich wniosków urzędnicy doszli po dwóch latach od głosowania. Co stało się w ciągu dwóch lat, że projekt z pozytywnie zweryfikowanego stał się niemożliwy do realizacji? Co stanie się z zaoszczędzonymi w ten sposób kilkudziesięcioma tysiącami złotych - nie wiadomo. Wiadomo natomiast, że nagrody finansowe dla urzędników za realizację II edycji budżetu obywatelskiego wypłacono dawno temu.

Sporo jest do zrobienia w Mikołowie w zakresie polityki rowerowej. Rower to najszybszy środek transportu na krótkich dystansach, do tego zdrowy i ekologiczny. Kierując rowerem nie tylko szybko omijamy korki, ale też zostawiając auto w domu przyczyniamy się do ich zmniejszenia. W dobie walki o czyste powietrze powinno się stawiać na ułatwienia dla komunikacji rowerowej, czego władze Mikołowa zdają się jeszcze nie dostrzegać. W tych okolicznościach działania GZM można odbierać pozytywnie. Niech ktoś z boku pokaże jak robić, zagrozi wstrzymaniem dofinansowania i w ten sposób wymusi normalność. W tym roku Metropolia planuje zaprojektować pierwszą velostradę (rowerowa autostrada), ma zamiar wydać 2 mln na budowę tras rowerowych o znaczeniu ponadgminnym, 5 mln na zorganizowanie systemu wypożyczania rowerów publicznych. Ze względu na ogromny rozmiar systemu uruchomienie sieci 10 tysięcy rowerów planowane jest na 2020 rok. W kwietniu 2018 roku w ankiecie GZM potrzeby mieszkańców Mikołowa jeśli chodzi o „rower metropolitarny” miejscy urzędnicy oszacowali na… 6 do 10 sztuk (!).

ARTUR WNUK
prezes Stowarzyszenia Reta

Rozmowa z Marcinem Dworakiem, metropolitalnym oficerem rowerowym

- Co daje nam aktualizacja standardów?

- Przede wszystkim ujednolicenie zasad i określenie wspólnych standardów, które powinny spełniać drogi rowerowe w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Mówimy o aktualizacji, ponieważ dokument ten powstał w 2016 roku, gdy trwały jeszcze prace nad utworzeniem Metropolii. Został przygotowany przez ówczesny Górnośląski Związek Metropolitalny. Przypomnę, że związek zrzeszał tylko 14 największych miast z centrum województwa śląskiego, natomiast Metropolia GZM działa na dużo większą skalę – należy do niej 41 miast i gmin. Aktualizacja pozwala rozszerzyć obowiązywanie tego dokumentu na wszystkie gminy należące do Metropolii, a także dostosować do aktualnie obowiązujących przepisów. Nie jest to zatem wydarzenie jednorazowe, a element procesu, który ma ciągły charakter.

- Jak ocenia Pan zaangażowanie gmin i strony społecznej w prace nad aktualizacją standardów?

- Jako bardzo aktywne i niezwykle merytoryczne. To dla nas bardzo ważne, aby mieszkańcy, rowerzyści, zgłaszali swoje uwagi i propozycje zmian, bo dzięki temu mamy szansę wspólnie znaleźć kompromisowe rozwiązania. W trakcie konsultacji „Standardów i wytycznych dla kształtowania infrastruktury rowerowej” otrzymaliśmy ich ponad 300.

- Jakimi narzędziami dysponuje GZM, aby zachęcić gminy do przestrzegania standardów?

- Takim narzędziem może być, m.in. stworzenie systemu udzielania dopłat, premiującego inwestycje i projekty, które będą uwzględniać wspólne zasady oraz standardy dla dróg rowerowych.